در آستانه سال ۱۴۰۱: سازماندهی و مبارزه  برای تحقق «روزهای بهتر»

فرا رسیدن سال نو را از طرف  «گرایش مارکسیست های انقلابی ایران» به کارگران شریف ایران، معلمان، پرستاران،  ملیت های تحت ستم، زنان و جوانان مبارز و تمامی قشرهای تحت ستم و زحمتکشان جامعه ایران تبریک می گوئیم. سنتاً رسم بر این است که  تبریک سال نو  همراه با  جملهٔ «روزهای بهتر»  برای سال نو  آرزو می شود. اما، تاریخ نشان داده است که  رسیدن به «روزهای بهتر»  هیچگاه تنها با آرزو کردن متحقق نمی شود. «روزهای بهتر» همانند حقی است که  باید گرفته شود و برای رسیدن به آن باید مبارزه    صورت گیرد. این مبارزه از آن جا که مبارزه ای است علیه دولت سرمایه داری توسط تمام  زحمتکشان و کارگران  متشکل در «اردوگاه کار»، به یک مبارزه طبقاتی مبدل می گردد. به سخن دیگر «روزهای بهتر» برای اکثریت اعضای جامعه تنها از طریق مبارزه علیه طبقه حاکم و به زیر کشیدن دولت آن و  به حاکمیت رساندن اکثریت کارگران و سایر زحمتکشان بدست می آید. به ویژه در ایران که توسط یک رژیم استبدادی متکی بر یک دولت سرمایه داری، کلیّه آزادی های ابتدایی دمکراتیک  از تمامی قشرهای تحت ستم با بکارگیری ابزار زور و سرکوب و ارعاب، سلب شده است.

ما تنها در سال گذشته بیش از صدها اعتراض و اعتصاب داشته‌ایم: از معلمان، پرستاران، کارگران شهرداری‌ها، پزشکان و کارکنان خدمات پزشکی تا کارکنان حمل‌و‌نقل (اتوبوسرانی، مترو، شبکه قطارها)، صنایع غذایی و حتی کارگران معادن مختلف، صنایع سنگین، نفت و پتروشیمی و بازنشستگان و غیره. بدیهی است که اعتصابات و اعتراضات سال پیش نشان دهنده تمایل اکثریت جامعه برای دسترسی به  «روزهای بهتر» در سال ۱۴۰۱ است.

همه این اعتراضات در پاسخ به وضعیت تیره وتار اقتصادی، فساد همه‌گیر، استثمار و نداری‌ست. برخورد غیرمسئولانه و بی لیاقتی دولت به مسئله شیوع کرونا  بوده که منجر به افزایش بی‌عدالتی اجتماعی و فلاکت برای زحمتکشان شده است.

اما در سطح سیاسی  نیز ، علیرغم همه این موانع، جنبش کارگری دست‌آوردهای بزرگی نیز داشت که مهمترین آنان دستاورد اعتصابات چندساله کارگران نیشکر هفت تپه بوده است. آنان اعتصابات متعددی داشتند که با طرح مطالباتشان هنوز ادامه دارد. در مرکز دستاوردهای هفت تپه طرح مطالبه «نظارت کارگری» بر تولید و توزیع کارخانه بود. این مطالبه دولت سرمایه داری را زیر سوال برده و فصل نوینی در مبارزه طبقاتی بین اردوی کار و در مرکز آن طبقه کارگر،‌و اردوی سرمایه و در مرکز آن دولت حاکم سرمایه داری ـ آخوندی، باز کرده است.

در عین حال مسایل  نیز جنبش های کارگری و اجتماعی داشته اند که باید مورد ارزیابی قرار گرفته و از درس گرفت. از جمله نبود پیوند میان اعتصابات کارگری با اعتراضات خیابان و حرکت های اجتماعی بوده است. همچنین نبود  اتحاد و همبستگی میان سایر کارگران با اعتصاب کارگران هفت تپه  و عدم وجود سازماندهی سراسری کارگری و همچنین نبود رهبری سراسری. برای غلبه به این کمبود و درس گیری از آن برای اعتراضات و اعتصابات سال ۱۴۰۱ نکات زیر می تواند در میان کارگران پیشتاز و فعالان پیشرو و سایر قشرهای اجتماعی (از جمله جوانان و زنان و ملیت های تحت ستم) مورد تبادل نظر و توجه قرار  گیرد.

در ابتدا می پردازیم به شیوه  سازماندهی تدارک مبارزات طبقاتی 

برای درک صحیح شیوه سازماندهی می توان از مقایسه مکانیسم یک اهرم با شکل سازماندهی استفاده جست. همانطور که می دانیم، یک اهرم  از سه جزء پیوند خورده تشکیل یافته که در یک سوی آن با فشار یک نیروی کوچک  یک حجم عظیمی را به انتهای دیگر ارتقاء می دهد. البته با استفاده از یک جزء تعیین کننده دیگر که تکیه گاه اهرم محسوب می شود. اگر حجم بزرگ همان توده های کارگران و زحمتکشان در جامعه باشند، نقطه اتکا مسلماً رهبران عملی کارگری اند، و بخش فشار دهنده  نیروی  حزب سراسری پیشتاز کارگری است. با اینحال این همان حجم بزرگ است که موجب تحول بزرگ می شود. در وضعیت انقلابی و آغاز اعتلای انقلابی و بحران اقتصادی و سیاسی در جامعه که حاکمیت دچار بحران می شود و توده ها در اعتراضات و اعتصابات بسر می برند، و قدرت دوگانه در جامعه به وجود می یابد، این سه جزء در پیوند با یکدیگر پیروزی انقلاب کارگری و حاکمیت کارگران و زحمتکشان را تضمین می کند.

به سخن دیگر، تشکیل حزب پیشتاز کارگری، در پیوند همزمان با رهبران عملی کارگران لازمه تدارک انقلاب کارگری است.

در وضعیت کنونی،‌هر چند پراکنده، ما شاهد ظهور نطفه های اولیه کمیته های مخفی در کارخانه ها بوده ایم.

گرچه حرکت های توده ای و اعتراضات خیابانی و اعتصابات پراکنده کارگری  را در سال پیش مشاهده کرده ایم، اما هنوز حزب پیشتاز کارگری  بوجود نیامده است. مسالهٔ امروزی ما فائق آمدن بر این کمبود اساسی است.  به سخن دیگر، ایجاد پیوند هسته های مخفی سوسیالیستی  (که نطفه  های اولیه  آن در حال شکل گیری است) با رهبران عملی کارگری مسالهٔ اصلی تدارک انقلاب آتی است. به سخن دیگر، در سال نو استراتژی پیشتازان کارگری و اجتماعی تشکیل حزب سراسر پیشتاز کارگری است.

نکات بالا، یعنی کمیته های مخفی کارگری و هسته های مخفی سوسیالیستی را بیشتر بررسی می کنیم.

اول: وضعیت کمیته های مخفی کارگری

کمیته های مخفی کارگری نهادهایی هستند که به وسیلۀ کارگران پیشتاز (رهبران عملی کارگران) برای تدارک مبارزۀ ضدّ رژیمی توسط کارگرانی که بهم اعتماد دارند شکل می گیرند (ما شاهد این کمیته ها مخفی در اعتصابات کارگری مانند ایران ترانسفو و کارگران نیشکر هفت تپه بوده ایم). در درون این کمیته ها، کارگران با نظریات و عقاید مختلف شرکت می کنند. وجه اشتراک آن ها نه  اشتراک برنامه ای و سیاسی و نه ایدئولوژیک است. کارگران در نهادهای مخفی تنها برای مقابله با  مدیران کارخانه به دور یک یا چند اقدام مشخص صنفی فعالیت را آغاز می کنند. امّا در مراحل بلافاصله بعدی، به علت انفجاری بودن وضعیت سیاسی در ایران، همین اقدامات صنفی اولیه به مطالبات سیاسی مبدل می گردند و به مرحله بالاتر مبارزاتی ارتقاء پیدا می کنند.

اما،  تجربه نشان داده است که  این گونه کمیته های مخفی کارگری متاسفانه اغلب پس از یک سلسله  فعالیت های مشخص محلی به کار خود خاتمه می دهند و فعالان آن پراکنده می گردند. یا رهبران این کمیته ها توسط وزارت اطلاعات شناسایی شده، دستگیر و ارعاب می شوند، و یا فعالیت های آنها تحت نظارت قرار گرفته و نهایتاً خسته و دلسرد می شوند، و یا رادیکالیسم  پیشین را از دست می دهند.

در واقع  امروزه آن چه بیش از هر چیز کمبودش در درون جنبش کارگری احساس شده، عدم وجود تداوم و پیگیری مبارزات در کارخانه های منفرد و همچنین عدم سراسری شدن اعتصابات در کارخانه های ایران بوده است. به سخن دیگر، کمیته های خود انگیخته مخفی کارگری به علت نداشتن سازماندهی و تجربه کافی  برای تداوم و گسترش اعتصابات پس از دوره ای خاموش گشته و تجربه شان به فراموشی سپرده می شود. از اینجا ضرورت پیوند این کمیته ها با هسته مخفی سوسیالیستی نشات می گیرد.

دوم، چگونگی سازماندهی هسته های مخفی سوسیالیستی

امروز آن چه تداوم و سازماندهی کارگران در کارخانه ها را می تواند تضمین کند، تشکیل هسته های مخفی سوسیالیستی بر محور یک برنامه اقدام کارگری است. تنها راه تضمین تداوم فعالیت کمیته های مخفی کارگری وجود این هسته ها به مثابۀ ستون فقرات آن هاست. این هسته ها می توانند زمینه را برای ارتباط گیری کمیته های مخفی و سراسری کردن آنها فراهم آورند و نهایتاً حزب پیشتاز کارگری را  همراه با  کارگران پیشتاز  پی ریزی کنند.

این گونه هسته ها وظایف متعددی را در مقابل خود قرار می دهند:

اول، فعالیت سازمانیافته شده برای پیوند خود با رهبران عملی طبقه کارگر. این اقدام می تواند از طریق حضور در مراکز اعتصابات کارگری و تلاش برای ارتباط گیری با کارگران پیشتاز (با رعایت اکید مسایل امنیتی) صورت بگیرد.

دوم، برقراری ارتباط مرتب سیاسی و بحث و تبادل نظر  در درون هسته ها در  مورد مسایل جاری سیاسی روز ایران و درس گیری از  تجارب بین المللی.

سوم، ترتیب جلسات آموزشی دربارۀ اصول اولیۀ مارکسیسم، مفاهیم سوسیالیسم، انقلاب و برنامه و تجارب جنبش کارگری در سطح جهانی.

چهارم، انتشار بولتن های کارگری برای توزیع میان کارگران کارخانه و نهایتا درگیر کردن کارگران پیشتاز در نگارش و توزیع بولتن های کارگری.

پنجم، کمک رسانی به سازماندهی و تدارک اعتراض های کارگری در کارخانه و محلات. دخالت سیاسی و تشکیلاتی در فعالیت های خود انگیخته کارگران علیه رژیم و مدیران کارخانه و تشکیل تعاونی ها برای کمک رسانی به خانواده های کارگران در اعتصاب.

ششم، ایجاد تیم  های مقابله با جاسوسان و نفوذی های رژیم  در کارخانه ها و خنثی سازی آنها.

در آخر می پردازیم به چگونگی پیوند هسته های سوسیالیستی با کمیته های مخفی کارگری

تجربه ما در یک دهه گذشته نشان داده که لازمه پیوند یافتن هسته های سوسیالیستی  با رهبران عملی و سازمانده های اصلی اعتصاب کنندگان در کارخانه (یعنی پیوند بین نیروی فشار و تکیه گاه اهرم ) وجود یک«تسمه نقاله» است. تسمه  نقاله ای که این اقدامات مهم و اساسی را به درون کارگران پیشتاز برده و کانالی برای پیوند روشنفکر-کارگران (هسته های سوسیالیستی) با  کارگر- روشنفکران (رهبران عملی کارگری) ایجاد کند. بدون این تسمه نقاله،  اقدامات تبلیغاتی، افشاگری ها و اطلاع رسانی ها و در سطح مجازی یک امر فرعی است و  تاثیرات اساسی و تعیین کننده نمی گذارد. از اینرو این اقدامات مجازی و تبلیغات باید به ایجاد و تداوم حرکت تسمه نقاله کمک رسانی کند.  استفاده از رسانه های جمعی و عمومی صرفا یک بخش فرعی از کار اصلی است. اینها  مکمل کار اصلی هستند  و به خودی خود نمیتوانند جای کار اصلی را پر نمی کنند.

اگر این استدلال را بپذیریم سؤال بعدی که باید پاسخ بدهیم اینست که آیا این «تسمه نقاله» در جنبش کارگری  وجود دارد؟ برخی ادعا می کنند که کمیته هایی نظیر «کمیته پیگیری ایجاد تشکل های کارگری»، «کمیته هماهنگی برای ایجاد تشکل های کارگری» یا « اتحادیه آزاد کارگران» و  غیره  در پیش  نقش این تسمه نقاله را ایفا کرده اند. این استدلال درست نیست، زیرا تسمه نقاله ای که  قرار است  پیوند ارگانیک بین هسته های سوسیالیستی و رهبران عملی را ایجاد کند باید از مدار اقدامات رفرمیستی و علنی کاری خارج  شده و متکی بر یک برنامه مشخص با جهت گیری ضد سرمایه داری  و  تشکیلات مخفی باشد. تشکلات علنی و قانونی فوق در بهترین حالت منعکس کننده اخبار دست چندم شده و کمترین نقشی در آنچه در ابتدا در تعریف خود ذکر کرده بودند نداشتند.

در سالهای گذشته ما تجربه ای در این راستا داشته ایم. بخشی از فعالان کارگری و مارکسیست های انقلابی  حدود  بیش از یک دهه پیش تلاش به ساختن «کمیته اقدام کارگری» کردند.  این کمیته بر محور یک «برنامه اقدام کارگری» با جهت گیری اخص ضد سرمایه داری  ایجاد شد و پس از سالها دخالتگری در ایران موفق به جلب برخی از کارگران پیشتاز شد. کمیته اقدام کارگری مبادرت به  انتشار بولتن کارگری به نام «کارگر پیشتاز» کرده و در میان کارگران توزیع گشته است.

کمیته اقدام کارگری همواره از تمامی روشنفکران سوسیالیست و کارگرـ روشنفکران دعوت به همکاری کرده است. به اعتقاد ما تنها روش صحیح برای ساختن حزب پیشتاز کارگری در آینده و پیوند خوردن دو بخش از اهرم یعنی هسته های سوسیالیستی و کمیته مخفی کارگری ضرورت چنین تسمه نقاله ای است.

در سال ۱۴۰۱ برای رسیدن هر چه زودتر به «روزهای بهتر» یکی از وظایف کارگران پیشتاز و رهبران عملی جنبش های دانشجویی و زنان و ملیت های تحت ستم ایجاد حزب پیشتاز کارگری است. حزبی که به شکل سراسری تمام اجزاء مبارزات پراکنده و متفرق را بهم پیوند داده و هدفمند و با نقشه  برای تدارک انقلاب آتی گام های مؤثر و تعیین کننده بردارد. این حزب باید داری ملزومات زیر باشد:

 اول، الزاماً در ایران باشد!

دوم، الزاماً متشکل از پیشتازان کارگری (کارگرـ روشنفکران) و روشنفکرـ کارگران  به مثابه بخش اخص و اقلیتی از کارگران باشد!

سوم، الزاماً مخفی باشد!

پیش به سوی تدارک حزب پیشتاز کارگری!

پیش به سوی به حاکمیت رساندن کارگران و تمام قشرهای تحت ستم جامعه!

پیش به سوی انقلاب سوسیالیستی!

پیش به سوی شرکت هرچه بیشتر در مبارزه طبقاتی در سال نو!

مازیار رازی

سخنگوی گرایش مارکسیست های انقلابی ایران

https://linktr.ee/mazraz

militant.com

۱  فروردین ۱۴۰۱

 

میلیتانت

سایت گرایش مارکسیست های انقلابی ایران