“کاهش یارانۀ نقدی”: فشار مضاعف بر طبقۀ کارگر

شورای سردبیری گرایش مارکسیست های انقلابی ایران – میلیتانت

در بحبوحۀ تنظیم لایحۀ بودجۀ 90، به عنوان نخستین بودجه ای که بر اساس قانون “هدفمندسازی یارانه ها” تنظیم و سپس تصویب گشت، عمدۀ خبرگزاری ها، نشریات و تریبون های دولتی یکسره از عدم کاهش یارانۀ نقدی پرداختی در سال 90 خبر می دادند.دولت ناگزیر بود تا برای پرداخت همان یارانۀ نقدی سابق (حدود 45 هزار تومان در ماه برای هر نفر)، در سال جاری، 62 هزار میلیارد تومان درآمد از محل هدفمندسازی کسب کند.

ضمناً قرار بود تا از این اعتبار، 6 هزار میلیارد تومان سهم دولت (در قالب درآمد) باشد و مابقی (56 هزار میلیارد تومان) برای توزیع نقدی استفاده گردد. مسألۀ بعدی (به فرض خوشبینانۀ تحقق این درآمد!)، تنها به نحوۀ توزیع این اعتبار بازمی گشت؛ رحیم ممبینی معاون بودجۀ معاونت برنامه ‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌ جمهور در گفتگوی ویژۀ خبری شبکۀ دو صدا و سیما در مورد اعتبار 56 هزار میلیارد تومانی هدفمندی یارانه ‌ها در لایحۀ بودجۀ 90 گفته بود: “به موجب قانون 50 درصد آن برای کمک به مردم، 30 درصد مراکز تولیدی و 20 درصد برای شرکت ‌های دولتی در نظر گرفته شده است.” که البته در نهایت، سهم دولت به 10 درصد کاهش و متعاقباً سهم مردم از 50 به 60 درصد افزایش یافت.

بنابراین “میزان” یارانۀ نقدی پرداختی در سال کنونی (و در تیجه افزایش یا کاهش آن) اصولاً به دو عامل عمده بستگی داشته و دارد: اوّل؛ میزان افزایش تعداد واجدین شرایط دریافت یارانۀ نقدی و دوّم؛ تحقق درآمدهای پیش بینی شده به عنوان مهم ترین پیش شرط.

در حال حاضر، تعداد متقاضیان دریافت یارانۀ نقدی به میزان 9 میلیون نفر افزایش داشته است. از سوی دیگر، دولت برای کسب درآمد 62 هزار میلیارد تومانی، باید قیمت حامل های انرژی را بیش از 20 درصد بالا ببرد (به عبارت بهتر، فشار وارد بر جامعه را چند برابر کند) و یا به عنوان گزینۀ دیگر، حجم درآمد و اعتبار درنظر گرفته شده، و متعاقباً میزان یارانۀ پرداختی را پایین بیاورد. این، دو راه حلّ “منطقی” سرمایه داری ایران است که اکنون برای بررسی روی میز آقایان قرار گرفته (البته حذف نهایی یارانه ها، هدفی است که از ابتدای اجرای طرح و مطابق با نسخه های “خوشنام” بانک جهانی و صندوق بین المللی پول قطعاً مطرح بوده. امّا ظاهراً شمارش معکوس برای رسیدن به این هدف سرعت گرفته است).

[image source_type=”attachment_id” source_value=”910″ align=”center” width=”600″ height=”204″ quality=”100″]

کاهش احتمالی یارانۀ نقدی، هیچ چیز جز یک حملۀ آشکار و مستقیم به جامعه، در کلیت خود، نخواهد بود. این راهکارها در شرایطی دنبال می شود که طبق آخرین گزارش بانک مرکزی، نرخ تورّم “رسمی” در فروردین ماه امسال، به 13.2 درصد رسیده است (که به طور مشخّص با ادامۀ این روند و ضمناً تلاش برای حذف صفرهای پول تشدید خواهد شد و تأثیر این موضوع بر سقوط تند دستمزدهای واقعی یا همان قدرت خرید کارگران و رخ نشان دادن نارضایتی های اجتماعی، ناگفته پیداست).

[image source_type=”attachment_id” source_value=”913″ align=”center” width=”600″ height=”448″ quality=”100″]

در ارتباط با بحث هدفمندسازی یارانه ها (به عنوان یکی از مهم ترین ارکان طرح های تعدیل ساختاری که مستقیماً با سرنوشت طبقۀ کارگر و حتی بخش عظیمی از طبقۀ متوسّط گره خورده است)، لزوم تدارک برای مقابله با این یورش همه جانبۀ سرمایه داری ایران و راهکارهای این مبارزه، “میلیتانت” مطالب زیر را بازانتشار می دهد:

مطالبات کارگران و “طرح هدفمندسازی یارانه ها”

نگاهی به بودجۀ سال 90 و “هدفمندسازی یارانه ها”

مجموعه مقالاتی پیرامون “طرح هدفمندسازی یارانه ها”

آغاز سال نو: آغازی نوین برای جنبش کارگری ایران