نگاهی به نقش امپریالیسم در خاور میانه در قرن بیستم

در مورد رضا شاه مطالب بسیاری به رشته تحریر درآمده که هر کدام حاصل تحقیق و پژوهش و در عین حال نتیجه برداشت و دیدگاه نویسنده بوده است. قضاوت درباره درستی یا نادرستی مطالب و منابع کاریست بسیار مشکل و نیازمند تحقیق و تفحص عمیق و طاقت فرسا. اما امروزه متأسفانه ما گاهاً با دو قضاوت نادرست و شتابزده در مورد بنیان گذار سلسله پهلوی روبرو می شویم؛ اول رضا شاه را تماماً عامل بیگانه خواندن و نادیده گرفتن توانایی ها دولت ایران و نقش سیاست انگلستان و روسیه در منطقه و دوم رضا شاه را به کلی مستقل دانستن و نادیده گرفتن کاستی های پهلوی اول. لذا آنچه که بیشتر در این نوشتار در نظر گرفته شده اشاره به اقتصاد سیاسی در آن مقطع تاریخی و همچنین فضای سیاسی منطقه بوده و نه فقط رویداد های تاریخی و عملکرد خود رضا شاه. ما معتقدیم برای شناخت بهتر دوره حکومت پهلوی اول می باید به سیاست و اقتصاد منطقه و بخصوص دلایل تغییر سیاست کشورهایی همچون انگلیس و روسیه نسبت به این سرزمین ها نیز اشاره کرد. شکی نیست که چشم پوشی بر کاستی ها و نارسایی ها و یا کینه توزی و دیدگاه های خصمانه نه تنها موجب عبرت آموزی از گذشته نخواهد شد بلکه فقط خودفریبی محض بوده و بذرافشان شکستی دیگر در آینده و پیدایش ناگواری ها اجتماعی مجدد و البته جبران ناپذیر.

امیرحسین حدادی (بیژن سهیلی نیا)

نگاهی به نقش امپریالیسم در خاور میانه در قرن بیستم (پی دی اف)

 

میلیتانت

سایت گرایش مارکسیست های انقلابی ایران