پیش نویس فرمان انحلال مجلس مؤسسان / و.ا. لنین

پیش نویس فرمان انحلال مجلس مؤسسان (1)

و.ا. لنین

تاریخ نگارش: 6 ژانویۀ 1918

نخستین انتشار: 7 ژانویه، ایزوستیا، شمارۀ 5.

منبع: مجموعه آثار لنین، انتشارات پراگرس، مسکو، جلد 26، 1972، صفحات 434-482

ترجمۀ فارسی: آرام نوبخت

 انقلاب روسیه از همان بدایت امر، به خلق شوراهای نمایندگان کارگران، سربازان و دهقانان، به مثابۀ تنها سازمان توده ای تمامی طبقات کارگر و تحت استثمار که قادر به رهبری مبارزۀ این طبقات به سوی رهایی کامل اقتصادی و سیاسی آن هاست، مبادرت ورزید.

در طول کلّ دورۀ نخستین انقلاب روسیه، شمار شوراها چندین برابر شد. شوراها رشد کردند، نیرو گرفتند، بنا به تجربۀ خودشان آموختند که توهمات سازش با بورژوازی را به کناری بگذارند و ماهیت فریبکارانۀ اشکال مختلف نظام پارلمانی بورژوا-دمکراتیک را درک کنند؛ شوراها بنا به تجربۀ عملی به این نتیجه رسیدند که رهایی طبقات تحت ستم ناممکن خواهد بود، مگر آن که از این اشکال مختلف ]نظام بورژوا-دمکراتیک[ و هر نوع سازش گسست نمایند. این گسست، همراه با انقلاب اکتبر که کلّ قدرت را به شوراها سپرد، فرارسید.

مجلس مؤسسان که بر اساس فهرست های انتخاباتی تهیه شده تا پیش از انقلاب اکتبر انتخاب گردیده بود، تجلی مناسبات کهنۀ آن دسته از نیروهای سیاسی بود که در زمان قرار داشتن قدرت در دستان سازشکاران و کادت ها، وجود داشتند. وقتی مردم در آن مقطع به کاندیدهای حزب سوسیال رولوسیونر رأی دادند، در موقعیتی نبودند که بین سوسیال رولوسیونرهای راست (حامیان بورژوازی) و سوسیال رولوسیونرهای (حامیان سوسیالیسم) دست به انتخاب بزنند. بنابراین مجلس مؤسسانی که قرار بود بر تارک جمهوری پارلمانی بورژوایی قرار گیرد، ناگزیر بود که به مانعی بر سر راه انقلاب اکتبر و قدرت شوروی بدل شود.

انقلاب اکتبر با سپردن قدرت به دست شوراها، و از طریق شوراها به دستان طبقات کارگر و تحت استثمار، مقاومت مستأصلانۀ استثمارگران را برانگیخت و در حین درهم شکستن این مقاومت بود که خود را تماماً به عنوان نقطۀ آغاز انقلاب سوسیالیستی آشکار ساخت. طبقات کارگر به تجربه دریافتند که نظام پارلمانی کهنۀ بورژوایی بیش از هدف وجودی خود عمر کرده و با هدف دستیابی به سوسیالیسم مطلقاً ناسازگار است. آن ها دریافتند که نه نهادهای ملی، بلکه تنها نهادهای طبقاتی (نظیر شوراها) قادر به فائق آمدن بر مقاومت طبقات مالک و بنیان گذاشتن جامعۀ سوسیالیستی هستند.

واگذار کردن قدرت مطلق شوراها، واگذار کردن جمهوری شورایی که مردم به دست آورده اند، آن هم به خاطر نظام پارلمانی بورژوایی و مجلس مؤسسان، اکنون دیگر گامی به عقب خواهد بود و به سقوط انقلاب کارگری و دهقانی اکتبر خواهد انجامید.

به مدد شرایط مذکور در بالا، حزب سوسیال رولوسیونرهای راست، حزب کرنسکی، آوکسنتیف و چرنوف، اکثریت را در مجلس مؤسسانی که به تاریخ 5 ژانویه برگزار گردید، به دست آورد. طبیعتاً این حزب از بحث دربارۀ طرح پیشنهادی کاملاً روشن، صریح و غیرمبهم ارگان عالی قدرت شورایی، یعنی کمیتۀ اجرایی مرکزی شوراها، از به رسمیت شناختن برنامۀ قدرت شورایی، از به رسمیت شناختن «اعلامیۀ حقوق مردم کارگر و تحت ستم»، از به رسمیت شناختن انقلاب اکتبر و قدرت شورایی، سر باز زد. مجلس مؤسسان با این اقدام، تمام رشته های پیوند خود با جمهوری شورایی روسیه را ازهم گسست.

در نتیجه این که گروه بلشویک ها و گروه سوسیال رولوسیونر های چپ- گروه هایی که درحال حاضر به روشنی اکثریت قاطع در شوراها را تشکیل می دهند و اعتماد کارگران و اکثریت دهقانان را به خود جلب کرده اند- می بایست از یک چنین مجلس مؤسسانی عقب بنشینند، اجتناب ناپذیر می نمود.

احزاب سوسیال رولوسیونرهای راست و منشویک ها عملاً در خارج از مجلس مؤسسان مشغول مبارزه ای شدیداً مستأصلانه علیه قدرت شورایی هستند، در مطبوعات خود بی پرده به سرنگونی آن فراخوان می دهند، و درهم شکستن مقاومت استثمارگران با نیروی طبقۀ کارگر را که برای رهایی از استثمار حیاتی است، امری نامشروع و خودسرانه  توصیف می کنند. آن ها مشغول دفاع از خرابکاران، این خادمان سرمایه، هستند، و تا سر حدّ دعوت صریح و آشکار به تروریسم پیش رفته اند- کاری که پیش تر برخی «گروه های ناشناختۀ» خاص آغاز کرده بودند.

واضح است که تحت چنین شرایطی، بخش باقی ماندۀ مجلس مؤسسان تنها می توانست به عنوان پوششی برای نبرد ضدّ انقلابیون در جهت سرنگونی قدرت شورایی ایفای نقش کند.

از این رو کمیتۀ اجرایی مرکزی مقرّر می دارد که مجلس مؤسسان بدین وسیله منحل اعلام گردد.

یادداشت:

(1) مسألۀ انحلال مجلس مؤسسان از سوی حکومت شوروی در تاریخ 6 (19) ژانویۀ 1918 مورد بحث قرار گرفت. لنین محتوای اصلی این فرمان انحلال را پیشتر در قالب تزهایی پرورانده بود.

کمیتۀ اجرایی مرکزی سراسری روسیه، شب 6 (19) ژانویه فراخوانده شد و با اکثریت افراد- دو مخالف و پنج رأی ممتنع- فرمان پذیرفته گردید. لنین در مورد انحلال مجلس مؤسسان صحبت کرد (ن. ک. به: صفحات 437-41). فرمان مذکور بر پیش نویس لنین استوار بود و در پراودا و ایزوستیا به تاریخ 7 (20) ژانویۀ 1918 منتشر گردید.

http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1918/jan/06a.htm