کارگران «شیشه جام» راه را نشان می دهند: نبرد کنید و پیروز شوید!

انجمن همبستگی بین­المللی کارگران (UİD-DER)

از میلیتانت شماره ۵۶

روز 5 ژوئیه، حدود 450 کارگر «شیشه جام» (1)، کارخانه ای را که سال ها در آن مشغول به کار بوده اند، اشغال کردند. این کارخانه، یکی از کارخانه های تولیدی تحت مالکیت «گروه شیشه جام» است. این گروه که اساساً در تولید شیشه و موادّ شیمیایی فعال است، محصولاتی نظیر شیشۀ فلوت، ظروف شیشه ای مصرفی خانواده ها، ظروف بسته بندی شیشه ای، و فیبر شیشه و هم­چنین ترکیبات سودا و کُروم عرضه می کند. این گروه یکی از بزرگ­ترین شرکت های صنعت شیشه در سطح جهان، بین رتبۀ سوم و هفتم، است. بخش اصلی آن، یعنی «شیشه جام»، تسهیلات زیادی در هشت کشور با 18 هزار کارگر دارد. این گروه در عین حال جزئی از یکی از انحصارات عظیم ترکیه، یعنی «بانک تجارت» (2)، است. اشغال کارگری فوق در کارخانۀ توپقاپی (3) واقع در استانبول که اساساً ظروف شیشه ای مصرفی خانواده ها را تولید می کند، صورت گرفته است.

شرکت اعلام کرده بود که تا سال 2013، کارخانۀ توپقاپی را به اسکی­شهیر (4)، شهری دیگر در نزدیکی آنکارا، منتقل خواهد کرد و کارگرانی که مایل به ادامۀ کار هستند، باید به همین کارخانه بروند. حدود 450 کارگری که عضو «اتحادیۀ کارگران صنعت شیشه، سیمان، سرامیک و خاک» (Kristal-İş) هستند، حاضر شدند که همراه با خانواده های خود به اسکی­شهیر بروند. اما درست یک هفته پیش از تعطیلی کارخانۀ توپقاپی، شرکت بیانیۀ جدیدی صادر کرد و اعلام داشت که کارگران را نخواهد بُرد، بلکه آن ها را مرخص خواهد کرد. کارگران که از این بیانیه به خشم آمده بودند، روز 28 دسامبر تولید را متوقف کردند و همراه با خانواده های خود به ایجاد صفوف اعتراضی (پیکت) در مقابل کارخانه پرداختند.

روز 5 ژانویه، نیروهای پلیس تحت فرمان شهردار استانبول تلاش کردند که کارگران را متفرق و از آن جا دور کنند. بیش از 1500 نیروی پلیس به همراه ماشین های زرهی در اطراف کارخانه حاضر بودند. 250 نفر از کارگرانی که از این اقدام به خشم آمده بودند، درها را قفل کردند و کارخانه را تحت اشغال درآوردند. «اتحادیۀ کارگران صنعت شیشه، سیمان، سرامیک و خاک»، فراخوان به همبستگی و حمایت داد. طی زمان کوتاهی فعالین بسیاری از سازمان های کارگری به همراه خانواده ها در اطراف کارخانه تجمع کردند تا حمایت خود را نشان دهند. کارگران درون کارخانه با سردادن شعارهای مختلفی از تودۀ حامیان خود استقبال کردند و در این میان مردم نیز با شعارهایی مشابهی پاسخ می دادند. شعارها چندین ساعت به طور انجامید، مثلاً: « همسران­تان به شما افتخار می کنند!»، «ما یک خانوادۀ بزرگ هستیم، هیچ کسی نمی تواند ما را جدا کند!»، «کارگران متحد، می توانند زمین را جا به جا کنند!»، «اگر کار و نان نباشد، پس صلحی وجود ندارد!»، «ما کلید را خواهیم زد و در جنگ پیروز خواهیم شد!».

با رشد حمایت ها، برخی نمایندگان پارلمان هم به حمیات پرداختند. مدیریت با دیدن حمایت های عظیم، باید موضع بالا و متکبرانۀ خود را تغییر و نشستی با نمایندگان پارلمان ترتیب می داد. بعد از نشست، کارگران پذیرفتند که اشغال کارخانه را تمام کنند؛ نیروهای پلیس نیز عقب نشینی کردند. ولی کارگران هم­چنان صفوف اعتراضی خود را در مقابل کارخانه حفظ کردند.

کارگران خواستار آن بودند که در هر یک از کارخانه های شیشه جام در سراسر ترکیه، بدون از دست دادن حقوق اعطایی به آن ها، به استخدام دربیایند. ولی شرکت درنظر داشت که کارگران جوان­تر، با دستمزد پایین­تر و غیرمتشکل در اتحادیه ها را استخدام کند. در حال حاضر کارگران به طور متوسط 2500 لیرۀ ترکیه می گیرند، اما «شیشه جام» درصدد بود که کارگران جوان­تری را با حدّاقل دستمزد 744 لیرۀ ترکیه استخدام کند.

اما کارگران «شیشه جام» دست به نبردی مصمّمانه زدند و مدیریت «شیشه جام» باید شکست خود را می پذیرفت. مدیریت و اتحادیه در تاریخ 9 ژانویه به توافقی دست یافتند. طبق این توافق، حدود 290 کارگر به سایر کارخانه های «شیشه جام» در ترکیه منتقل خواهند شد، بدون آن که حقوق قانونی و اعطایی به آن ها بازپس گرفته شود.

برای تعیین این که کارگران به کدام کارخانه منتقل خواهند شد، رأی گیری صورت خواهد گرفت. به کارگران این حق داده شده است که چنان چه همکارانی را پیدا کنند که حاضر باشند جای خود را با آن ها عوض کنند، بتوانند محلّ کار خود را تعویض نمایند. به علاوه کسانی که ممکن است بخواهند به استانبول بازگردند، مزایای خود را از دست نخواهند داد.

130 نفر از کارگران ترجیح دادند که در استانبول باقی بمانند و بنا به دلایلی شغل خود را ترک کردند. برخی دیگر تصمیم به بازنشستگی گرفته اند. 53 کارگری که در استخدام یک شرکت پیمانکاری هستند، شغل خود را حفظ خواهند کرد و به کارخانۀ اسکی­شهیر منتقل خواهند شد.

طبق توافقنامه، اعتصاب پایان­یافته اعلام شد و کارگران به صفوف اعتراضی خود در مقابل کارخانه خاتمه دادند. مذاکرات هم­چنان بر سر برخی جزئیات در جریان است.

نبرد مصمّمانۀ کارگران «شیشه جام» یک نمونۀ الهام­بخش برای تمامی کارگران است. آن ها تنها راه پیروزی را نشان دادند: اتحاد، سازمان­دهی، مبارزه!

10 ژانویۀ 2013

(1) Şişecam

(2) İş Bankası

(3)Topkapı

(4) Eskişehir

منبع:

http://en.uidder.org/sisecam_workers_show_the_way_fight_and_win.htm

ترجمه: فعالین شبکۀ همبستگی کارگران ایران(IWSN)