بحران گروگان گیری داکا به حمام خون ختم شد

بحران گروگان گیری که جمعۀ گذشته در «داکا»، پایتخت بنگلادش، آغاز شده بود به یک حمام خون ختم شد. روز شنبه صبح، حکومت نخست وزیر بنگلادش، «شیخ حَسینه»، فرمان حملۀ نظامی همه جانبۀ تکاوران را به رستوان «Holey Artisan Bakery» صادر کرد. در این رستوران 36 نفر  از سوی چند مرد مسلح گروگان گرفته شده بودند.

نیروهای امنیتی ادعا کرده اند که 14 گروگان را نجات داده اند. بیست گروگان که عموماً خارجی بودند، بنا به گزارش ها کشته شده اند. در بین آن ها 9 ایتالیایی، 7 ژاپنی، 2 هندی، یک بنگلادشی و و یک شهروند امریکایی حضور داشته اند. به گفتۀ مقامات امنیتی شش مهاجم کشته شدند و یک تن نیز در جریان یورش دستگیر شد.

حکومت حزب «عوامی لیگ»، این عملیات را آغاز کرد تا هم قدرت دستگاه دولتی را بالا ببرد و هم به امریکا و سایر قدرت های امپریالیستی این پیام روشن را بدهد که مصمم به سرکوبی گروه های تروریستی اسلامگرا است. خانم «حسینه» طی بیانیه ای تلویزیونی گفت: «حکومت من مصمم است که ریشۀ تروریسم و ستیزه جویی را از بنگلادش بکَند». این اقدام نشان داد که حکومت به هیچ رو نگران زندگی گروگان ها نبوده است.

این گروگان گیری، فارغ از این که عاملینش چه کسانی بوده اند، یک جنایت شنیع بود. همان طور که برخی بازماندگان حادثه به رسانه ها گفتند، مردان مسلح شامگاه جمعه کشتار گروگان ها را آغاز کردند. از گروگان ها خواسته شده بود که آیاتی از قرآن را بخوانند. کسانی که می توانستند چنین کنند، آزاد شدند. در حالی که مابقی با خون سردی کامل کشته و اکثراً مثله مثله شدند.

این حملۀ تروریستی، آب به آسیاب حکومت «حَسینه» و نیروهای امنیتی اش ریخته که نقداً مشغول تقویت تمهیدات سرکوبگرانه علیه مخالفین سیاسی و طبقۀ کارگر و فقرا در میانۀ رشد فضای رادیکال، به خصوص در بین کارگران صنعت پوشاک، هستند.

حکومت با بهره برداری از حملات تروریستی قبلی، سرکوب را به سطح کشور گسترش داده و هزاران پلیس و افسر شبه نظامی را بسیج و بالغ از 14 هزار نفر را بازداشت کرده است. برخلاف ادعای حکومت مبنی بر هدف قرار دادن افراطیون اسلامگرا، بسیاری از بازداشت شدگان ظاهراً مجرمین عادی و همین طور اعضا و هواداران احزاب اپوزیسیون- از جمله «حزب ملی بنگلادش»- بوده اند.

رستورانی که جمعۀ گذشته مورد حمله قرار گرفت، کمتر از 1.5 کیلومتر با بسیاری از سفارتخانه های خارجی، از جمله سفارت امریکا، فاصله دارد. منطقه «گلشن» که این کافه در آن واقع شده، یک منطقۀ اعیان نشین و میزبان دیپلمات ها و برخی نخبگان بنگلادش است. «جیمز موریارتی»، سفیر سابق امریکا در بنگلادش، این ناحیه را «کانون زلزلۀ کلّ کشور» توصیف کرد.

داعش ظاهراً در وب سایت «امق» مسئولیت این حمله را به عهده گرفت. اما مقامات بنگلادش و امریکا در این باره اظهار تردید کرده اند. وزارت خارجۀ امریکا مقدمتاً گفت که این ادعا قابل تأیید نیست و این که در حال ارزیابی اطلاعات هستند. مقامات امریکا گفتند که این حمله به احتمال زیاد از طرف «القاعدۀ شبه جزیرۀ هند» بوده است.

با این حال وب سایت «امق» تصاویری را منتشر کرد که فضای داخلی کافه و اجساد برخی گروگان ها را در زمان محاصره نشان می دهد. اگرچه سندیت این تصایر هنوز ثابت نشده است، اما مقامات امریکا تمرکز خود را به سوی داعش به عنوان گروه پشت این حمله تغییر دادند.

مقامات بنگلادش گفتند که تمامی عاملین حمله، بنگلادشی و جزئی از یک گروه اسلامگرای محلی بوده اند. «شاهد الحق»، رئیس پلیس ملی، به رسانه ها گفت: «پنج نفر از آن ها در فهرست ستیزه جویان قرار گرفته بودند و مجریان قانون تلاش های متعددی برای دستگری آن ها انجام دادند».

داعش و القاعده مسئولیت شماری از حملات پیشین را که اکثراً وبلاگ نویس های سکولار، استادهای دانشگاه و اقلیت های مذهبی نظیر هندوها، مسیحی ها، بودایی ها و اهل تصوف را هدف گرفته بودند، به عهده گرفته اند. اما حکومت «حسینه» به کرّات حضور هر گونه گروه با ارتباط های بین المللی را انکار کرده است. او در عوض «حزب ملی بنگلادش» و گروه بنیادگرای «جماعت اسلامی» را مقصر دانسته است. پلیس «جماعت المجاهدین بنگلادش» و «گروه انصارالله بنگال» را متهم چنین حملاتی دانسته است.

به دنبال وخامت بحران اقتصادی جهانی و تشدید تنش های ژئوپلتیک، بنگلادش در التهاب بحران عمیق سیاسی و اجتماعی به سر می برد. حکومت در مواجهه با مبارزات پی در پی کارگران بخش پوشاک، که 80 درصد صادرات کشور را شکل می دهد، به سرکوب وحشیانۀ اعتراضات و اعتصابات آن ها متوسل شده است.

وزارت خارجۀ امریکا اعلام کرد که اوباما در جریان بحران گروگان گیری داکا قرار گرفته و از نزدیک مشغول دنبال کردن رویدادها است، و این که امریکا «حامی تلاش های متعهدانۀ نخست وزیر حسینه برای مبارزه با افراطی گری خشونت آمیز در بنگلادش» است. واشنگتن نگران آن است که هرگونه بی ثباتی جنوب آسیا، از جمله بنگلادش، برنامه های استراتژیک اش در آسیا را که علیه چین هدف گرفته شده اند ناکام بگذارد.

به دلیل موقعیت استراتژیک بنگلادش که درست «بیخ گوش» هند- شریک استراتژیک اصلی واشنگتن در جنوب آسیا- قرار دارد و همین طور به خاطر مجاورت آن با چین، این کشور نقش مهمی در سیاست «محور آسیا»ی امریکا علیه پکن دارد. امریکا در تلاش بوده است که بنگلادش را به طور تنگاتنگی درگیر تدارکات خود برای جنگ با چین کند.

امریکا در جریان بخشی از این طرح، مشغول هُل دادن حکومت حسنیه به سوی همکاری نزدیک تر با برنامۀ «جنگ علیه تروریسم»، از طریق سرکوب گروه های اسلامگرای افراطی و اجازه به حضور بیش تر امریکا در بنگلادش است. امریکا بی تردید از حملات روز جمعه برای حرکت بیش تر به این سمت بهره برداری خواهد کرد.

تروریسم اسلامی، محصول جنگ های سوریه، عراق و افغانستان به رهبری امریکا بوده است. داعش با جنگ نیابتی امریکا در سوریه برای عزل حکومت اسد تغذیه شد و از سیل سلاح و پول امریکا و متحدینش در خاورمیانه به سوی گروه های بنیادگرای اسلامی متعدد منتفع شد.

حملات نظامی امریکا در خاورمیانه و افغانستان، از جمله حملۀ پهبادها به شهروندان، به خصوص زنان و کودکان بی گناه، و کشتار هزار انسان، خاک حاصلخیزی را برای جذب جوانان مسلمان سراسر جهان، از جمله جنوب آسیا، به گروه های اسلامگرای افراطی نظیر داعش و همین طور گروه های افراطی اسلام گرای منطقه ای پدید آورده است.

حادثۀ گروگان گیری داکا بر این واقعیت تأکید می کند که بنگلادش، مانند باقی کشورهای جنوب آسیا، بیش از پیش در احاطۀ تنش های ژئوپلتیک جهانی قرار گرفته است؛ تنش هایی که با تلاش های امریکا برای محاصرۀ نظامی چین و انزوای دیپلماتیک آن شدت گرفته اند.

سایر قدرت های جهانی و منطقه ای از گروگان گیری داکا بهره برداری کرده اند تا پیوندهای خود را با بنگلادش تقویت و منافع استراتژیک خودشان را دنبال کنند. ژاپن، اتحادیۀ اروپا، بریتانیا، فرانسه، آلمان و هند همگی این حملۀ تروریستی را محکوم و از تلاش های حکومت «حسینه» برای «مبارزه با تروریسم» حمایت کردند. نخست وزیر ژاپن، «شینزو آبه»، معاون وزیر خارجۀ خود، «سیجی کیهارا» را همراه با هیئتی از «متخصصین امور تروریسم» به داکا فرستاد.

4 ژوئیۀ 2016

سایت میلیتانت:

militaant.com

میلیتانت

سایت گرایش مارکسیست های انقلابی ایران